Azərbaycan aliminin məqaləsi dünyanın nüfuzlu elmi jurnalı “Springer”də dərc olunub

AMEA Yüksək Texnologiyalar Parkının baş direktoru, texnika elmləri doktoru, professor Əbülfəz Babayevin “Neft emalı və neft-kimya proseslərinin ekoloji kibernetikası” adlı məqaləsi dünyanın nüfuzlu elmi nəşrlərindən olan “Springer”də “Sənayenin avtomatlaşdırılması üçün Ağıllı Sistem” 11-ci beynəlxalq konfransının (WCIS-2020) materialları toplusunda dərc olunub.

Məqalədə bildirilir ki, texnoloji proseslərin ekoloji kibernetikası həm elmi, həmdə bu sahənin tədris fənni olaraq, layihələndirmə texnologiyalarının yeni texniki-proqram vasitələri ilə intensiv yeniləndiyi nano texnologiyaları ilə təkmilləşən texnoloji proseslərin tətbiqi şəraitində nəzəri biliklərin təkmilləşməsi ilə yanaşı onlara ekologiya mühəndisi olaraq, layihələrin hazırlanmasına, ekoloji ekspertizasına peşəkar yanaşma səriştəsi aşılamağa imkan verəcəkdir.
Məlumdur ki, texnoloji proseslərin optimal rejimdə aparılması onun ekologiyaya təsirini azaldır. Lakin “bu, hansı həddir?” sualına cavab vermir. Hesab edilir ki, texnoloji proseslərin ekoloji kibernetikasının öyrənilməsi mürəkkəb texnoloji, konstruktiv dizayn şəraitində aparılan texnoloji proseslərdə ekoloji səviyyənin qiymətləndirilməsınə imkan verəcək. Başqa sözlə, hər bir optimal hesab olunan neft emalı və neft-kimya prosesləri özlüyündə tədqiqat obyekti olaraq müntəzm araşdırılmalı, istifadə olunan avadanlıqların texnoloji və konstruktiv parametrləri, prosesdə iştirak edən katalizatorlarin səmərəlilik xüsusiyyətlərı, istifadə olunan xammalın tərkibi, emal dərinliyi öyrənilib təkmilləşdirilməli və daha yüksək, mükəmməl mərhələlərə catdırılmalıdır.
Məlumdur ki, neft emalı və neft-kimya prosesləri daha mürəkkəb çevrilmələr və avadanlıqların daha mürəkkəb konstruktiv dizayn kombinasiyası şəraitində aparılır və onlarin ekoloji durumunun təkmilləşdirilməsinin səmərəli yollarından biri də prosesin kibernetik əsaslarını araşdırmaqla yeni səviyyəsini müəyyən etməkdir ki, bu da məqalədə həmin istiqamətdə indiyə qədər səslənməyən yeni yanaşma metodu olaraq təhlil edilir.
Professor Ə.Babayevin məqaləsi beynəlxalq elmi ictimaiyyət tərəfindən yüksək rəy almışdır.
(www.ameaytp.az saytı)